Minister negeert talloze rode vlaggen in een nieuwe poging om het vliegveld geopend te krijgen.
Opnieuw probeert minister Madlener, in nauwe samenwerking met de luchtvaartlobby, Lelystad Airport open te krijgen voor vakantievluchten. Dit terwijl ambtenaren en experts in interne overheidsstukken ook recent weer duidelijk maken dat het plan juridisch wankelt, ecologisch riskant is en maatschappelijk draagvlak mist. Toch wordt het dossier hardnekkig in leven gehouden.
Negeren van waarschuwingen
Een reeks interne waarschuwingen van ambtenaren en adviseurs schetst een zorgwekkend beeld: cruciale vergunningen ontbreken, eerdere milieubeoordelingen zijn ongeldig en een onafhankelijke veiligheidsanalyse is nooit uitgevoerd. Juridisch zal de opening dan ook niet standhouden, nog even los van het ontbreken van politiek draagvlak en maatschappelijke bezwaren.
Misbruik van Defensie
De koppeling van het stationeren van F-35’s door Defensie aan het openen van een nieuwe luchthaven voor vakantievluchten is een communicatieframe van minister Madlener en de Schiphol group. Provincie Flevoland gebruikt het zelfs als chantagemiddel. Feitelijk en in basis zijn het twee heel verschillende kwesties die los van elkaar staan.
Zie ook Poging om defensie te misbruiken voor opening Lelystad Airport.
Belangrijkste waarschuwingen
Hieronder hebben we een aantal van de belangrijkste waarschuwingen van ambtenaren en adviseurs op een rij gezet. De documenten waaruit dit blijkt, zijn in handen van SATL, zijn te vinden op onze website en/of kunnen desgewenst worden gedeeld.
- Verkeersverdelingsregel (VVR) vervallen
De oorspronkelijke functie van Lelystad Airport was het ontlasten van Schiphol, door vluchten te verplaatsen. De zogeheten VVR – noodzakelijk om verkeer van Schiphol naar Lelystad te mogen verplaatsen – blijkt juridisch niet langer geldig. Ambtenaren waarschuwen dat een nieuwe regeling juridisch “onmogelijk” lijkt. Zonder geldige VVR zal Lelystad Airport geen of amper vluchten overnemen van Schiphol en voldoet daarmee niet aan de eis van de kamer; geen autonome groei.
Lees ook: WOB-verzoek laat zien dat kabinet al sinds 2008 weet dat VVR niet haalbaar is.
- Milieueffectrapportage (MER) achterhaald
De laatste MER dateert uit 2018. Uit interne documenten blijkt dat de berekeningen niet meer te controleren zijn omdat de bronbestanden zoek zijn. Daarnaast zijn de uitgangspunten van de MER inmiddels in strijd met recente rechtspraak. Ambtenaren concluderen dat het MER-traject volledig over moet – zonder actuele MER is opening uitgesloten. Gezien de complexiteit van het dossier, is dit een langdurig proces.
Geen natuurvergunning
Lelystad Airport beschikt nog altijd niet over een natuurvergunning, ondanks een aanvraag uit 2020. Het ministerie van LNV geeft aan dat aanvullende herstelmaatregelen nodig zijn. Recente uitspraken van de Raad van State maken duidelijk dat dit niet snel opgelost zal zijn. Ook de speciale Ministeriële Commissie Stikstof heeft hier geen doorbraak in kunnen forceren. Wanneer er wordt besloten F-35 vanaf Lelystad Airport te laten vliegen zal de stikstof ruimte hiervoor, vanwege het landsbelang, voorrang krijgen op eventuele vakantievluchten en is een natuurvergunning nog verder uit beeld.
Lees ook: Hoe zit het ook alweer met natuurvergunning voor Lelystad Airport?
- Luchtruim te krap, veiligheidsrisico’s
De herziening van het Nederlandse luchtruim, die al sinds 2018 loopt, toont aan wat de luchtverkeersleiding in een rapport uit 2009 (!) al voor waarschuwde: Lelystad ligt te dicht bij Schiphol. Er is simpelweg niet genoeg ruimte in de lucht. Het plan voor laagvliegroutes (introductie tweede luchtlaag, laag vliegen onder het vliegverkeer van Schiphol), is niet aangepast. Voor laagvliegroutes is nog geen enkele oplossing geboden. Ondanks toezeggingen en het op papier negeren van het probleem van de laagvliegroutes, is hiervoor nog geen enkele haalbare oplossing gevonden. Met de komst van F-35’s van Defensie wordt het luchtruim nog voller.
Volgens de Luchtvaartnota is bij grote wijzigingen in het luchtruim een onafhankelijke veiligheidsanalyse verplicht. Die analyse is er niet, terwijl zowel de F-35 als vakantievluchten het luchtruim rond Lelystad ingrijpend veranderen. Zonder veiligheidsonderzoek kan de luchthaven niet open.
Lees ook: Verzoek tot handhaving: Lelystad Airport voldoet niet aan veiligheidseisen
Lees ook: Nieuw onderzoek wijst uit: Veiligheid Lelystad Airport wel degelijk punt van zorg
- MKBA onvolledig en misleidend
Ondanks het feit dat het ministerie het tegendeel beweert is een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA) voor een opening van Lelystad Airport nooit gemaakt. Het ministerie baseert zich op een “quick scan” uit 2008 en een actualisatie daarvan in 2014. Deze was gebaseerd op een businesscase uit 2014 waarbij LA in 2016 geopend zou worden. Deze business case was een te positieve voorspiegeling van zaken en voldoet bovendien niet meer anno 2025.
Onlangs is er een nieuwe businesscase gemaakt voor 10.000 vluchten. De uitkomst van deze, veel bekritiseerde berekening, was marginaal positief. De verplichte vervolgstap is nu om een MKBA te maken (zie Luchtvaartnota 2020-2050, pagina 82). Tot op heden is dat niet gebeurd.
Lees ook: MKBA – De noodzaak van een actuele MKBA opening Lelystad Airport
- Aanvraag natuurvergunning is opgeknipt – deze ‘salami-tactiek’ is niet houdbaar
Er ligt conceptbesluit waarin een omgevingsvergunning wordt toegekend voor milieuactiviteit voor 10.000 vliegbewegingen groothandelsverkeer op Lelystad Airport. Iedereen weet dat alles is gericht om Lelystad Airport te openen voor 45.000 vliegbewegingen. Het aanvragen van vergunning voor een klein deel van de beoogde activiteiten, heet ook wel salamitactiek en is tegen de richtlijnen van de EU. Dit is bekend bij het ministerie van IenW. Landsadvocaat Pels-Reijken schreef er al meermaals een advies en was er glashelder over.
