Interview: Politiek moet zich bezinnen op toekomst luchtvaart

Leon Adegeest, voorzitten SATL, dringt er bij de politiek aan op bezinning en een intelligente benadering van de luchtvaart.

Een interview van RTV Vechtdal over de advertentie die SATL plaatste in landelijke dagbladen met een oproep aan de formatie partijen, de toekomst van de luchtvaart, stikstof, liegen en bedriegen en beloftes.

Donald Harpenslager sprak met Leon Adegeest over de meest recente ontwikkelingen rond Lelystad Airport en Schiphol.

Het hele interview beluister je hier.

Ga hier naar het hele artikel.

 

 

Rechter oordeelt: Stikstofberekeningen Lelystad Airport moeten openbaar, maar ministerie weigert.

Onlangs oordeelde de bestuursrechter van de Raad van State in een hoger beroepszaak dat het ministerie van I&W en LNV de invoergegevens van de stikstofberekeningen voor Lelystad Airport niet mochten achterhouden en dat deze openbaar gemaakt moesten worden. En wel vóór 7 oktober 2021. Hiermee werd SATL geheel in het gelijk gesteld. Het ministerie echter geeft geen gehoor en weigert de gegevens openbaar te maken.  

Wat schetst onze verbazing? Op 6 oktober werd wel een verzameling bestanden gestuurd, maar niet de gevraagde berekeningen. En dat kan geen ongelukje zijn. Hiermee weigert het ministerie van LNV een gerechtelijk vonnis uit te voeren.

Wij vinden het niet te bevatten en ook een schandalige werkwijze dat ambtenaren op het ministerie van LNV een gerechtelijk bevel weigeren uit te voeren. Terwijl de ambtenaren van LNV en overstaan van de Staatsraad nota bene hebben toegezegd de bestanden vrij te geven. Daar sta je dan als burger met je goede gedrag.

‘Stikstofgate’

Eerder bleek al dat de stikstofberekeningen voor Lelystad Airport zijn gemanipuleerd. Door onder andere de invoergegevens aan te passen, te rekenen met onrealistische waarden en een dubbele stikstofboekhouding te voeren. Er is in deze kwestie zelfs aangifte gedaan tegen ambtenaren en het management van Schiphol vanwege oa. valsheid in geschrifte, en verduistering van bewijs.

Roept veel vragen op

Deze gang van zaken roept veel vragen op:

  • Waarom wil Lelystad Airport – geholpen door ambtenaren – koste wat het kost een natuurvergunningaanvraag ontlopen?
  • Waarom  doen ambtenaren er alles aan om openheid over stikstofberekeningen te voorkomen? En negeren daarbij wet- en regelgeving en zelfs gerechtelijke vonnissen. Wat valt er te verbergen?
  • Waarom wordt – in een stikstof crisis – door ambtenaren prioriteit gegeven aan een nieuwe  luchthaven, ten koste van bouwen en boeren?

In gebreke

Het ministerie van LNV is dus wederom in gebreke gebleven. De advocaat van SATL heeft intussen het ministerie en de Raad van State laten weten dat de toegezegde documenten niet zijn geleverd en vraagt de rechtbank om hulp om het ministerie te manen de betreffende gegevens met spoed aan te leveren. 

Lees hier de pdf waarin dr. ing. Leon Adegeest uitleg geeft over het missende invoerbestand en de spoedzitting: Missend-bestand-spoedzitting

Zie ook

 

Motie Tweede Kamer: Géén stikstofruimte via PAS-sluiproute voor Lelystad Airport

De opening van Lelystad Airport mag niet ten koste gaan van de stikstofruimte, die is bedoeld voor de legalisering van PAS-melders. Dat verzoek heeft de Tweede Kamer gedaan aan de regering.

PAS melding Lelystad Airport niet ‘te goeder trouw’

Door de stikstofcrisis zijn duizenden kleine bedrijven in de problemen gekomen. Deze hadden destijds een zogenoemde PAS-melding gedaan omdat de uitstoot bij berekening onder de 1 mol per hectare blijft. Om deze bedrijven tegemoet te komen, wil het kabinet voor hen een uitzondering maken en deze meldingen legaliseren. Want, zo zegt het kabinet, deze meldingen zijn destijds ‘te goeder trouw’ gedaan.

Ook ‘Lelystad Airport’ meldde zich om op deze manier een natuurvergunning te krijgen en had de uitstoot ‘omlaag gerekend’ om zo onder de 1 mol te blijven. Een list om via een achterdeur toch aan de benodigde natuurvergunning te komen.

Echter, met de berekening bleek te zijn gesjoemeld. Niet echt ‘te goeder trouw dus. Er is zelfs aangifte gedaan tegen hoge ambtenaren en de top van Schiphol, onder andere vanwege valsheid in geschrifte, misbruik van gezag en verduistering van bewijs.

Motie aangenomen: list voorkomen

Om te voorkomen dat Lelystad Airport via een achterdeur onterecht een natuurvergunning zou krijgen, heeft Partij voor de Dieren een motie ingediend. Deze motie werd breed werd gesteund door de Tweede Kamer.

Interessant is het gegeven dat er vijf partijen NIET voor deze motie waren en de vergunning dus wel wilde legaliseren: dit zijn VVD, CDA, DENK, JA21 en de PVV.

Zie ook

Meer over ‘stikstofgate’

 

WOB-verzoek

In het stikstof dossier waar foute berekeningen steeds weer opduiken wijst alles er steeds op dat er naar uitkomsten is toegerekend om zo aan te tonen dat er voldoende ruimte was om Lelystad Airport te realiseren.

Om te kunnen beoordelen of er daadwerkelijk stikstofruimte was moet er ook gekeken worden naar hoe stikstofruimte in andere sectoren destijds was berekend.

Hiervoor is vandaag een WOB-verzoek ingediend om inzicht te krijgen in welke stikstofgegevens in 2015 zijn gebruikt voor de Passende Beoordeling over het PAS op basis waarvan de minister sindsdien in elke MER beweert dat er voldoende stikstofruimte was voor LelystadAirport.

Op basis van de recente uitspraak van de rechtbank Overijssel over ons eerdere Wob-verzoek zijn er namelijk signalen dat dat niet klopt. 

Download het WOB-verzoek

Rechter dwingt ministerie tot openheid over stikstofberekeningen

De rechter heeft zich uitgesproken in een zaak die door HoogOverijssel was aangespannen in het kader van de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB)

Het gaat in deze om bestanden die zijn opgevraagd die aan de basis liggen van de stikstofberekeningen. Die berekeningen leidden vervolgens tot een zo lage stikstof-depositie dat het ministerie concludeerde dat er voor het vliegveld geen natuurvergunning hoefde te worden aangevraagd maar dat volstaan kon worden met een zgn PAS-melding (lees er hier meer over)

Bij het WOB-verzoek (5 januari 2020) waren documenten opgevraagd, die zijn niet door het ministerie geleverd. Ook het bezwaarschrift tegen dit besluit leverde niet de juiste documenten op.

Na bezwaar en afwijzing is er beroep ingesteld bij de rechtbank. Op 3 juni was de zitting bij de rechtbank in Zwolle.

Op 18 juni kwam reeds de uitspraak in deze zaak:

Het beroep is gegrond en de rechtbank vernietigt het bestreden besluit

Lees hier de volledige gang van zaken en het besluit:

Procesverloop

In het besluit van 11 mei 2020 (het primaire besluit) heeft verweerder een beslissing genomen op een verzoek van eiseres inzake openbaarmaking van documenten op grond

van de Wet openbaarheid van bestuur (hierna: Wob).

In het besluit van 28 september 2020 (het bestreden besluit) heeft verweerder het bezwaar van eiseres tegen het primaire besluit ongegrond verklaard.

Eiseres heeft tegen het bestreden besluit beroep ingesteld. Verweerder heeft een verweerschrift ingediend. Eiseres heeft op het verweerschrift gereageerd en nadere beroepsgronden ingediend. Verweerder heeft een aanvullend verweerschrift ingediend en een nader stuk ingebracht.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 3 juni 2021. Eiseres heeft zich laten vertegenwoordigen door [naam 1] [naam 2] bijgestaan door haar gemachtigde. Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door mr. J.E.W. Tieleman.

Overwegingen

Wettelijk kader

1. Artikel 3, eerste lid, van de Wob bepaalt dat een ieder een verzoek om informatie neergelegd in documenten over een bestuurlijke aangelegenheid, kan richten tot een bestuursorgaan of een onder verantwoordelijkheid van een bestuursorgaan werkzame instelling, dienst of bedrijf.

Besluitvorming

2. Bij brief van 3 januari 2020 heeft eiseres, onder verwijzing naar de Wob, verweerder verzocht om een kopie van de volgende documenten aan haar te verstrekken:

– gereserveerde PAS-ruimte voor het prioritaire project van de groei van luchthaven Lelystad tot 45.000 vliegbewegingen (groot verkeer) per jaar, en

– PAS-meldingen van Lelystad Airport van 14 februari 2018 en 30 maart 2016 exclusief de Aerius-berekeningen (d.w.z. ingevulde meldingsformulieren, begeleidende brieven en onderzoeksrapporten).

Eiseres heeft, eveneens op 3 januari 2020, een soortgelijk verzoek bij de minister van Infrastructuur en Waterstaat (hierna: minister van IenW) ingediend. Bij brief van 14 februari 2020 heeft de minister van IenW aan eiseres meegedeeld dat na overleg met verweerder is gebleken dat dit Wob-verzoek betrekking heeft op informatie die berust bij verweerders ministerie. Het Wob-verzoek is daarom ter verdere behandeling aan verweerder doorgezonden.

Op 11 februari 2020 heeft eiseres haar Wob-verzoek telefonisch uitgebreid in die zin dat dit verzoek tevens ziet op een uitdraai van de feitelijke reserveringsruimte.

3. In het primaire besluit heeft verweerder vastgesteld dat op basis van het verzoek van eiseres drie documenten zijn aangetroffen. Deze drie documenten (genummerd 1, 2 en 4) zijn opgenomen in bijlage 2 bij het primaire besluit.

– Document 1, getiteld ‘feitelijke reserveringsruimte vliegvelden onder PAS’ betreft een GML-bestand. Dit document is (geheel) openbaar gemaakt. Vanwege de omvang van dit document is dit digitaal aan eiseres verstrekt. In bijlage 3 bij het primaire besluit is een toelichting gegeven op document 1.

– Documenten 2 en 4 zijn gedeeltelijk openbaar gemaakt en aan eiseres verstrekt. De persoonsgegevens zijn uit deze documenten verwijderd.

Op deze bijlage staan tevens vijf documenten (genummerd 3, 5, 6, 7 en 8) vermeld die reeds openbaar zijn. De Wob is niet van toepassing op reeds openbaar gemaakte documenten en verweerder heeft volstaan met het noemen van de vindplaatsen van deze documenten op internet.

4. Het bezwaar van eiseres ziet enkel op document 1.

Eiseres heeft aangevoerd dat dit document slechts een uitvoerbestand is en dat de daarbij behorende invoer- en controlebestanden ontbreken. Verder blijkt niet uit dit uitvoerbestand dat er ruimte is gereserveerd voor de ontwikkeling van Lelystad Airport, maar enkel dat er ruimte moet zijn gereserveerd voor de luchtvaartsector in zijn geheel. Zij heeft juist gevraagd om de gereserveerde jaarlijkse ruimte voor Lelystad Airport.

Ter hoorzitting heeft eiseres hieraan toegevoegd dat uit het openbaar gemaakte document 6 volgt dat de inventarisatie naar de gevraagde documenten niet volledig is geweest. Er wordt in document 6 expliciet gesproken over uitvoerbestanden per vliegveld. Volgens eiseres moeten deze uitvoerbestanden de invoerbestanden zijn geweest voor het uitvoerbestand van de gehele luchtvaart (document 1). Eiseres heeft hierbij verwezen naar pagina 26 van document 6 en een tabel waaruit volgt dat elke luchthaven een eigen rekengebied heeft. Daaruit volgt dat er uitvoerbestanden per vliegveld moeten zijn, aldus eiseres.

5. In het bestreden besluit heeft verweerder allereerst meegedeeld dat er wederom is gezocht maar dat hij, behoudens document 1, geen invoer- of controlebestand dan wel andere documenten met een dergelijke inhoud heeft gevonden. Verweerder heeft zich op het standpunt gesteld dat voor luchthaven Lelystad Airport geen afzonderlijke berekening is gemaakt van de ontwikkelingsruimte die is gereserveerd voor deze luchthaven.

Uit document 6 maakt verweerder op dat de berekeningen die ten grondslag liggen aan de inhoud van dit document naar zijn ministerie zijn gestuurd ter verwerking in Aerius. Een document met de betreffende berekeningen heeft verweerder niet gevonden binnen het documentmanagementsysteem en ook heeft verweerder deze berekeningen niet in papieren vorm of binnen een ander digitaal systeem van zijn ministerie aangetroffen.

Omdat er, behoudens de bij het primaire resultaat openbaar gemaakte documenten, geen andere documenten op zijn ministerie aanwezig zijn die zien op het Wob-verzoek van eiseres, heeft verweerder dat besluit gehandhaafd.

Beroepsgronden en nadere reactie van verweerder hierop

6. Eiseres stelt in haar beroepschrift, samengevat weergegeven, dat een uitvoerbestand niet kan bestaan zonder invoer- en controlebestanden. Het verstrekte uitvoerbestand (document 1) is zonder de daarbij behorende invoer- en controlebestanden volstrekt onleesbaar, zodat het ongeloofwaardig is dat deze invoer- en controlebestanden niet bestaan dan wel niet aanwezig zijn op verweerders ministerie. Eiseres stelt dat verweerder had moeten onderzoeken of de gevraagde gegevens wellicht opgenomen zijn in andere documenten (dus niet zijnde afzonderlijke berekeningen), zoals het plan-MER dat aan de PAS-regeling ten grondslag is gelegd. Verder heeft verweerder verzuimd navraag te doen hij andere ministeries.

In het aanvullende beroepschrift, opgesteld naar aanleiding van het verweerschrift, stelt eiseres het volgende. In opdracht van het toenmalige ministerie van Infrastructuur en Milieu (hierna: ministerie van IenM) heeft het Nationaal lucht- en ruimtevaartlaboratorium (hierna: NLR) in juni 2014 het onderzoeksrapport “Stikstofberekeningen luchthavens; Ten behoeve van de programmatische aanpak stikstof” opgesteld. Dit rapport heeft eiseres in het geding gebracht. Eiseres verwijst naar paragraaf 3.3 van dit rapport, waarin is verwoord dat de berekende emissies als digitale bestanden op 7 april 2014 aan het ministerie van Economische Zaken (hierna: ministerie van EZ) zijn aangeleverd. Eiseres verbindt hieraan de conclusie dat de door haar gevraagde bestanden aanwezig (moeten) zijn bij het ministerie van (thans) EZK en dat verweerder heeft verzuimd deze bestanden bij dit ministerie op te vragen.

7. Verweerder heeft op 18 maart 2021 hierop gereageerd. Verweerder heeft hierbij, nader toegelicht ter zitting, meegedeeld dat uit onderzoek in het kader van een ander, recenter, Wob-verzoek is gebleken dat het door eiseres genoemde digitale bestand (hierna: Excel-bestand) door NLR rechtstreeks is aangeleverd bij een toenmalige medewerker van het ministerie van EZ. Dit Excel-bestand is niet aangetroffen in verweerders digitale systemen en verweerder heeft daarom dit Excel-bestand opgevraagd bij NLR. Bij besluit van 26 november 2020 heeft verweerder beslist op dit eerdere Wob-verzoek en het Excel-bestand openbaar gemaakt door plaatsing van dit bestand op internet. Verweerder heeft de vindplaats van dit Excel-bestand vermeld.

Beoordeling van het beroep

8. Uit vaste rechtspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: de Afdeling) volgt dat, wanneer een bestuursorgaan stelt dat na onderzoek is gebleken dat een bepaald document niet of niet meer onder hem berust en een dergelijke mededeling niet ongeloofwaardig voorkomt, het in beginsel aan degene is die om informatie verzoekt om aannemelijk te maken dat een bepaald document toch onder dat bestuursorgaan berust. Zie bijvoorbeeld de uitspraak van de Afdeling van 19 augustus 2020, ECLI:NL:RVS:2020:1991.

Voor zover openbaarmaking wordt verzocht van stukken die niet bij het bestuursorgaan berusten, maar wel bij het bestuursorgaan hadden behoren te berusten, mag van het bestuursorgaan worden verwacht dat het al het redelijkerwijs mogelijke doet om deze stukken alsnog te achterhalen. Zie bijvoorbeeld de uitspraak van de Afdeling van 20 mei 2015, ECLI:NL:RVS:2015:1586. De rechtspraak over “behoren te berusten” ziet op documenten die bij een bestuursorgaan aanwezig zijn geweest, maar dat niet meer zijn. Voor het oordeel dat een document bij een bestuursorgaan ‘behoorde te berusten’ is daarom in ieder geval van belang dat het document er feitelijk is geweest. Zie de uitspraak van de Afdeling van 13 januari 2021, ECLI:NL:RVS:2021:32.

9. In deze zaak heeft eiseres ter zitting een uitvoerige toelichting gegeven op de wijze waarop stikstofemissies worden berekend en deze emissies vervolgens worden omgezet naar stikstofdeposities. Eiseres heeft, samengevat weergegeven, het navolgende betoogd.

Het digitale document dat verweerder alsnog hangende beroep heeft verstrekt, betreft het Excel-bestand van NLR. Dit betreft een document waarin de verwachte stikstofemissies van de verwachte emissiebronnen (vliegtuigen) over een bepaalde periode zijn berekend. In het Excel-bestand zijn reeds bepaalde keuzes gemaakt. Dit Excel-bestand moet worden omgezet in een ‘Aerius-invoerbestand’, om tot een GML-(uitvoer)bestand te kunnen komen waaruit de stikstofdepositie blijkt. Bij deze omzetting moeten keuzes worden gemaakt. Als voorbeeld heeft eiseres verwezen naar de keuze voor wat betreft temporale variaties, zijnde de verdeling van emissies over een etmaal. Ook heeft eiseres aangevoerd dat voor de warmteinhoud van emissiebronnen in het Excel-bestand is uitgegaan van een variabele warmteflux van 0 tot 62,5587 MW. In de PAS-melding is daarentegen uitgegaan van een warmteflux van 0 MW. De keuze om dit te wijzigen moet op een bepaald moment zijn gemaakt en deze keuze is (wellicht) te achterhalen uit het Aerius-invoerbestand. De keuzes die in dit verband worden gemaakt zijn van belang voor de berekening van de depositie, gegeven de emissie. Zonder dat duidelijk is welke keuzes in het invoerbestand zijn opgenomen, kan die berekening dus niet worden beoordeeld. Het Excel-bestand bevat dan ook niet alle gemaakte keuzes. Om die keuzes te achterhalen is het Aerius-invoerbestand nodig. Dit Aerius-invoerbestand is niet aan haar verstrekt, aldus eiseres.

Vervolgens wordt het Aerius-invoerbestand met behulp van Aerius-software omgezet in het ‘Aerius-uitvoerbestand’. Dat betreft het GML-bestand dat eiseres als document 1 heeft ontvangen. Een GML-bestand is niet leesbaar en moet eerst worden omgezet in een pdf-bestand. Dat pdf-bestand heeft eiseres ook niet ontvangen.

10. Ter zitting heeft verweerder meegedeeld dat een GML-bestand eenvoudig kan worden omgezet in een pdf-bestand en dat eiseres deze omzetting zelf ook heeft uitgevoerd.

Eiseres heeft deze stelling van verweerder niet betwist.

Gelet hierop oordeelt de rechtbank dat, nu het GML-bestand reeds openbaar is gemaakt en de pdf-versie hiervan eenvoudig zelf kan worden gemaakt op basis van het GML-bestand, het pdf-bestand ook reeds openbaar is gemaakt. Het Wob-verzoek van eiseres ziet daarom niet op dit reeds openbaar gemaakte pdf-bestand.

11. Gelet op vorenstaande gaat de rechtbank er van uit dat het Wob-verzoek van eiseres ziet op het Aerius-invoerbestand. Verder is tussen partijen niet in geschil dat het aan eiseres verstrekte (en openbaar gemaakte) GML-bestand betrekking heeft op meerdere luchthavens, en niet specifiek is toegespitst op Lelystad Airport. Het Wob-verzoek heeft juist betrekking op de gegevens betreffende dit vliegveld.

11.1.Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres toereikend beargumenteerd dat het Aerius-invoerbestand een (digitaal) document is dat bij verweerder had behoren te berusten.

11.2.Eiseres heeft toereikend beargumenteerd dat er gegevens moeten zijn dan wel berekeningen moeten zijn gemaakt die expliciet zien op de stikstofemissies, de stikstofdeposities en de vertaling van de emissies naar de deposities vanwege het gebruik van Lelystad Airport. Er is immers een PAS-melding gedaan voor dit vliegveld waarbij niet kan worden volstaan met gegevens over alle vliegvelden tezamen. Er moet dan ook een GML-bestand (en eventueel een bijbehorend Aerius-invoerbestand) bestaan dat specifiek betrekking heeft op Lelystad Airport. Naar het oordeel van de rechtbank zijn dit (digitale) documenten die bij verweerder hadden behoren te berusten.

12. Gelet op de hiervoor beschreven rechtspraak mag van verweerder worden verlangd dat hij al het redelijkerwijs mogelijke doet om deze documenten alsnog te achterhalen. Naar het oordeel van de rechtbank heeft verweerder hieraan niet voldaan.

Het bestreden besluit bevat daarom een zorgvuldigheidsgebrek en de rechtbank zal het bestreden besluit vernietigen. De rechtbank zal verweerder opdragen een nieuwe beslissing te nemen op het bezwaar van eiseres.

13. In dit kader heeft verweerder ter zitting meegedeeld dat de conversie van het Excel-bestand naar het Aerius-invoerbestand is uitgevoerd door het RIVM en dat hij dit instituut zal benaderen om het Aerius-invoerbestand te achterhalen.

Naar het oordeel van de rechtbank kan verweerder hiermee niet volstaan. Van verweerder mag in alle opzichten een maximale inspanning worden verwacht om de gevraagde documenten te achterhalen. Deze conversie ziet immers op meerdere luchthavens tezamen, terwijl eiseres expliciet heeft gevraagd om gegevens die enkel betrekking hebben op Lelystad Airport.

Conclusie

14. Het beroep is gegrond en de rechtbank vernietigt het bestreden besluit.

15. Verweerder zal een nieuw besluit moeten nemen met inachtneming van deze uitspraak. De rechtbank stelt hiervoor een termijn van zes weken.

De rechtbank zal hieraan geen dwangsom als bedoeld in artikel 8:72, zesde lid, van de Algemene wet bestuursrecht verbinden. De reden hiervoor is dat het opleggen van een dergelijke dwangsom aan de orde is indien sprake is van een bestuursorgaan dat weigerachtig is te voldoen aan de opdracht tot het nemen van een nieuwe beslissing. Daarvan is in deze zaak op dit moment geen sprake.

16. Omdat de rechtbank het beroep gegrond verklaart, moet verweerder aan eiseres het door haar betaalde griffierecht vergoeden.

17. Omdat het beroep gegrond is, krijgt eiseres een vergoeding voor de proceskosten die zij heeft gemaakt. Verweerder moet die vergoeding betalen. De vergoeding wordt met toepassing van het Besluit proceskosten bestuursrecht als volgt berekend. De bijstand door een gemachtigde levert 2 punten op (1 punt voor het indienen van het beroepschrift en 1 punt voor het verschijnen op de zitting). Die punten hebben een waarde van € 534,- bij een wegingsfactor 1. Toegekend wordt € 1.068,-.

Beslissing

De rechtbank:

– verklaart het beroep gegrond;

– vernietigt het bestreden besluit;

– draagt verweerder op binnen zes weken na de dag van verzending van deze uitspraak een nieuw besluit te nemen op het bezwaar met inachtneming van deze uitspraak;

Lees het hier: https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBOVE:2021:2437

Aangevraagde vergunning Lelystad Airport vol fouten en onhoudbaar

“Aangevraagde vergunning Lelystad Airport vol fouten en onhoudbaar” 

De Samenwerkende actiegroepen tegen Laagvliegen (SATL) roepen demissionair minister Schouten op om de door SchipholGroup aangevraagde natuurvergunning voor Lelystad Airport nog voor het aantreden van het nieuwe Kabinet te weigeren.

SATL stelt in haar zienswijze dat de door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) gepubliceerde ontwerp vergunning is gebaseerd op niet bestaande stikstofrechten en onjuist onderzoek. De aanvraag is zodanig slecht onderbouwd, dat RVO deze als niet-ontvankelijk had moeten verklaren.

Lelystad Airport heeft stikstofruimte nodig om open te kunnen. De SchipholGroup, de eigenaar van Lelystad Airport, beschikt niet over deze vergunde ruimte. Zij denkt daar zelf echter anders over, en zegt wél over stikstofruimte te beschikken, namelijk die van de nationale luchthaven Schiphol. Ze denkt op Schiphol zelfs zodanig veel stikstofruimte te hebben, dat ze een deel daarvan kan overhevelen naar Lelystad Airport, zodat die gewoon open kan. Schiphol heeft daarom niet alleen een natuurvergunning aangevraagd voor Lelystad Airport, maar ook één voor de nationale luchthaven - een vergunning waar Schiphol tot op de dag van vandaag ook niet over beschikt.

De aangevraagde vergunningen voor Schiphol en Lelystad Airport zijn - door de geplande overheveling van stikstofruimte - nauw met elkaar verweven. Daarom dient SATL een zienswijze in op zowel de ontwerp vergunning voor Schiphol als die voor Lelystad Airport. SATL heeft hierbij de samenwerking opgezocht met de organisatie Mobilisation for the Environment (MOB), die onder leiding staat van Johan Vollenbroek. SATL en MOB dienen een gezamenlijke zienswijze in ten aan zien van zowel de natuurvergunning voor Lelystad Airport als die voor Schiphol.

Fictieve stikstofruimte

SchipholGroup heeft in beide vergunningaanvragen de eigen stikstofdepositie verkeerd bepaald, stelt SATL. “Ze hebben hun eigen stikstofdepositie bepaald op grond van hun theoretisch maximale geluidbelasting”, stelt SATL-voorzitter Leon Adegeest. “Zo werkt het natuurlijk niet. Een veehouder krijgt stikstofruimte op basis van diens aantal koeien en de mest die zij produceren. Niet op basis van hoe hard die koeien loeien.”

Schiphol beschikt wel over stikstofrechten, maar die moet ze bepalen aan de hand van de referentiesituatie in 1994, toen de Habitatrichtlijn in werking trad en ze een natuurvergunning had moeten aanvragen. Destijds werd er echter voor ongeveer de helft minder gevlogen dan tot Corona het geval was. “Het is daarom onmogelijk dat Schiphol stikstofruimte over heeft. Ze heeft juist veel te weinig, en dus niets in handen om over te kunnen hevelen naar Lelystad”, stelt Adegeest. “Dat Schiphol stikstofrechten over zou hebben om over te hevelen naar Lelystad Airport is pure fictie.”

Ook in de aangevraagde natuurvergunning voor Lelystad Airport zelf wemelt het van de fouten, stelt Adegeest. “Ten eerste vraagt men een vergunning aan voor 10.000 vluchten. Terwijl Lelystad Airport is gebouwd voor 45.000 vluchten. SchipholGroup bedient zich hier van een bedenkelijke salamitactiek, en dat mag niet volgens de wet.”

Rekenfouten en onjuiste aannames

Adegeest stelt dat de aanvraag ook bol staat van rekenfouten en onjuiste aannames. “Met verkeersmodellen wordt bijvoorbeeld berekend hoeveel verkeer straks van en naar Lelystad Airport rijdt. Dat is eerder gedaan in 2014, in de milieueffectrapportage voor Lelystad Airport. Toen werd berekend dat dagelijks meer dan 20.000 auto’s van en naar Lelystad Airport gingen rijden. We weten, hoe meer verkeer, hoe meer stikstofdepositie. Maar in de vergunningaanvraag voor Lelystad Airport zijn ineens meer dan 5.000 auto’s uit de verkeersmodellen verdwenen. We zien hier een oude reflex: toerekenen naar een gewenste uitkomst.”

Aanvraag niet ontvankelijk

SATL begrijpt niet waarom demissionair minister Schouten (Landbouw, Natuurbeheer en Visserij) de ontwerp vergunning voor Lelystad Airport überhaupt heeft vrijgegeven. “Wij vinden deze aanvraag niet ontvankelijk. Minister Schouten moet hem gewoon weigeren, en wel zo snel mogelijk”, stelt Adegeest. “Schiphol heeft een aanvraag gedaan waarin het zich beroept op sprookjes. Als een veehouder op deze manier een vergunning aanvraagt, krijgt hij de aanvraag per kerende post terug. Doet Schiphol-CEO Dick Benschop het, dan blijken andere regels te gelden.”

SATL en MOB stappen naar de Raad van State als demissionair minister Schouten toch besluit om Schiphol en Lelystad Airport een vergunning te verlenen. “De overheid heeft de plicht om te zorgen voor de bewoonbaarheid van het land en de bescherming en verbetering van het leefmilieu” stelt Adegeest. “In deze zaak staan burgers met de rug tegen de muur en kunnen niet anders dan deze verkeerde gang van zaken aan de Raad van State voorleggen. Wij zijn er klaar voor, ook al kost het ons jaren tijd.”

Meer weten of zienswijze inzien?

De uitgebreide zienswijze van de Samenwerkende Actiegroepen kun je hier downloaden.
Een vereenvoudigde zienswijze kun je hier downloaden

De zienswijze van MoB kun je hier downloaden.

Wil je meer informatie of heb je vragen? Neem contact op via [email protected]

Wil je meer informatie over de Schiphol zienswijze? Neem dan contact op met Johan Vollenbroek van MOB via [email protected]

 

Zelf zienswijze indienen

Je kunt zelf ook een zienswijze indienen en daarmee aansluiten bij de zienswijze van SATL. We hebben een voorbeeldbrief gemaakt die je kunt downloaden eventueel aanpassen en ondertekenen en digitaal of per post indienen.

Helaas kan deze niet per email worden verzonden, ze maken het een stuk ingewikkelder, maar als je een beetje vertrouwd bent met het gebruik van je digID-app dan gaat het toch vrij eenvoudig en wijzen de stappen zich (ook op de computer) vanzelf:
Er zijn twee manieren om die in te sturen:

1. Digitaal met je DigID via een formulier wat je kunt vinden met deze link.
Hier kun je je brief kunt uploaden (alleen als pdf) óf plakken als losse tekst in het venster. Dit kan tot en met 29 maart aanstaande.

2. Per post kan de zienswijze ook worden ingediend, hiervoor is enige spoed geboden want de zienswijze moet op maandag 29 maart binnen zijn (Het postadres staat in de voorbeeldbrief)

Download hier de voorbeeldbrief als pdf
Download hier de voorbeeldbrief als word-document waarin je de tekst kunt aanpassen

Brandbrief Actiegroepen aan Eerste Kamer: Schrap niet legitieme PAS-melding Lelystad Airport

“Neem uw rol serieus en schrap PAS-melding Lelystad Airport”

De Samenwerkende Actiegroepen tegen Laagvliegen (SATL) hebben in een brandbrief alle leden van de Eerste Kamer opgeroepen om aanstaande dinsdag een motie te steunen die voorkomt dat de opening van Lelystad Airport via een onjuiste procedure en op basis van onjuiste stikstofberekeningen alsnog wordt gelegaliseerd. “Gelukkig hebben we de Eerste Kamer, zij is er voor om dit soort fouten te corrigeren.”

De Eerste Kamer stemt dinsdag over de Stikstofwet. Inbegrepen is het legaliseren van ruim 3.000 zogeheten PAS-melders (Programma Aanpak Stikstof). Dit zijn bedrijven die zonder vergunning werken sinds de Raad van State in 2019 een streep haalde door dit programma.

Lelystad Airport deed ook mee als PAS-melder, maar deze melding bleek afgelopen jaar gebaseerd te zijn op niet-kloppende berekeningen. De daadwerkelijke stikstofdepositie van Lelystad Airport is dusdanig groot, dat het vliegveld nooit in aanmerking had mogen komen voor een PAS-melding. Zowel de Commissie voor de milieueffectrapportage (commissie MER) als de Commissie Remkes – die onafhankelijk onderzoek deed naar de stikstofkwestie – bevestigden vorig jaar het gelijk van SATL, dat de fouten openbaarde.

Voor SATL was dat in 2020 reden om aangifte te doen van een verdenking van een economisch delict tegen de direct bij die frauduleuze PAS-melding betrokken personen, waaronder een aantal hoge ambtenaren van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Op dit moment buigt het Openbaar Ministerie zich nog over deze aangifte.

Leon Adegeest van SATL: “deze Stikstofwet legaliseert straks een PAS-melding waarvan tot op het hoogste niveau is bevestigd dat die niet deugt. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat én Schiphol beweerden met droge ogen dan de stikstofdepositie van Lelystad Airport minder dan 1 mol per hectare per jaar bedroeg, zodat ze mee konden doen als PAS-melder. In werkelijkheid bleek het om veel meer te gaan. Wij kwamen uit op ongeveer 16 mol, en we kregen het gelijk aan onze zijde.”

Waarmee Adegeest maar wil zeggen: de Eerste Kamer kan niet anders dan Lelystad Airport alsnog te schrappen als PAS-melder. De Eerste Kamer is hier aan zet. Zij controleert de hoofdlijnen van beleid en de onderlinge samenhang van de verschillende regeringsplannen. Beide zijn hier glashard in het geding.

Het kabinet is met deze Stikstofwet van plan om een groot en betwist infrastructureel project via een achterdeur te legaliseren, op grond van achterhaalde informatie. Men wéét dat Lelystad Airport momenteel helemaal geen Natuurvergunning kán krijgen. Men weet dat het Kabinet demissionair is. Men weet dat Lelystad Airport controversieel is verklaard. En dat het Openbaar Ministerie onderzoek doet naar de handel en wandel van de personen die betrokken waren bij de PAS-melding.
Minister Schouten kán deze PAS-melding dus helemaal niet goedkeuren.

“En daarom roepen wij alle senatoren met klem op om te stemmen voor de motie die is ingediend door senator Koffeman”, zegt Adegeest. “Deze motie ziet er op toe dat er een streep gaat door de opname van Lelystad Airport als PAS-melder in de Stikstofwet. Wat ons betreft een koud kunstje voor Schouten. Een doorhaling van de naam Lelystad Airport met pen in de definitieve wettekst is voldoende.”

Niet alleen SATL, maar iedereen die betrokken is bij het voorkomen van Lelystad Airport met haar laagvliegroutes wacht in spanning op dinsdag. Welke senatoren stemmen op D-day toch in met een wet die een dergelijke grote omissie bevat?

Aangifte wegens valsheid in geschrifte, misbruik van gezag en verduistering van bewijs rondom stikstofberekeningen Lelystad Airport

Ambtenaren en adviesbureaus betrokken bij manipulatie stikstofcijfers

Vandaag is aangifte gedaan bij het Openbaar Ministerie van het vermoeden van misdrijven rondom de stikstofberekeningen van Lelystad Airport: valsheid in geschrifte, beïnvloeding van verklaring, misbruik van gezag èn verduistering van bewijsstukken. Bij de aangifte zijn zowel topambtenaren van het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat, adviesbureaus en de directie van Schiphol betrokken. De aangifte betreft de stikstofberekeningen in de milieueffectrapportage van Lelystad Airport en PAS-meldingen. Het Openbaar Ministerie gaat de zaak onderzoeken.

Onjuiste berekeningen

Voor Lelystad Airport zijn meerdere onderzoeken uitgevoerd naar de te verwachten stikstofdepositie. In alle onderzoeken worden onjuiste uitgangspunten gehanteerd, zo ontdekt SATL (Samenwerkende Actiegroepen Tegen Laagvliegen) in 2019. Op advies van Commissie Remkes zijn de bevindingen van SATL getoetst door Commissie m.e.r. en het RIVM. De actiegroepen worden in het gelijk gesteld: De stikstofberekeningen zijn inderdaad onjuist.

SATL heeft een reconstructie gemaakt van de stikstofberekeningen sinds 2014. Daaruit blijkt dat in de verschillende versies van de MER onjuiste aannames resulteren in opvallend lage stikstofwaarden. De waarden zijn zó laag dat Lelystad Airport geen natuurvergunning hoefde aan te vragen. Terwijl zowel de ambtenaren als de ingehuurde adviseurs geweten moeten hebben dat deze berekeningen niet juist kúnnen zijn. Zowel Commissie m.e.r als de Tweede Kamer zijn meermaals verkeerd geïnformeerd. Het bewust verstrekken van onjuiste gegevens in deze situatie is een economisch delict en daarmee strafbaar.

Niet bestaande review

Zo verwijst minister van Nieuwenhuizen in een verklaring over de naar beneden aangepaste berekeningen, naar een fout in de programmacode. Deze verklaring blijkt niet te kloppen. Ook verzochten ambtenaren van het ministerie van I&W in 2014 de MER te herzien, zogenaamd vanwege een uitgevoerde review met substantieel lagere stikstofwaarden. Misbruik van gezag, zo lijkt het. Want de betreffende review blijkt niet te bestaan, zo heeft de minister de Kamer onlangs laten weten.

 Controle onmogelijk

Opvallend is het feit dat het ministerie wel de resultaten van de stikstofberekeningen vrij geeft, maar de onderliggende berekeningen geheim houdt. Dit is ongebruikelijk en maakt controle onmogelijk. Vragen hierover van zowel Kamerleden als burgers worden niet beantwoord of ontweken. Ondanks vele (WOB) verzoeken, weigeren het ministerie en de betrokken adviesbureaus elke medewerking.

Lees verder “Aangifte wegens valsheid in geschrifte, misbruik van gezag en verduistering van bewijs rondom stikstofberekeningen Lelystad Airport”

Commissie mer en RIVM stellen SATL in gelijk: Stikstofberekeningen Lelystad Airport onjuist

Na eerder aangetoonde fouten in geluidsberekeningen blijkt nu ook de stikstofberekening niet in orde te zijn. In tegenstelling tot eerdere conclusies dient natuurvergunning wél aangevraagd te worden.

Wederom fouten in rapporten van ministerie I&W

In 2019 stuit SATL (Samenwerkende Actiegroepen Tegen Laagvliegen) op fouten in de stikstofberekeningen voor Lelystad Airport. Met onjuiste aannames lijkt toegerekend te zijn naar een uitkomst, die ertoe leidt dat voor de luchthaven geen natuurvergunning aangevraagd dient te worden. Op advies van commissie Remkes zijn de bevindingen van SATL getoetst.
Zowel de commissie voor de milieueffectrapportage (mer) als RIVM zijn duidelijk: SATL wordt in het gelijk gesteld. De stikstofberekneingen voor Lelystad Airport zijn inderdaad onjuist. Eerder toonde SATL fouten aan in de geluidsberekeningen voor Lelystad Airport.

Bevindingen RIVM en commissie mer zijn degelijk, maar met kanttekeningen

SATL heeft kennisgenomen van het rapport van RIVM en de commissie mer en constateert dat deze hun werk degelijk hebben gedaan. Met SATL constateren de commissie mer en RIVM opnieuw dat de onderbouwing van de berekeningen nog steeds een probleem is. Er is oa. voor de stikstofdepositie onterecht gerekend met een enorm grote warmte-inhoud, waardoor de bepaalde deposities te laag waren. De door het ministerie gepresenteerde berekeningen zijn niet transparant en niet te controleren.

Een aantal aandachtspunten:

  • Door de slimme vraagstelling van het ministerie van I&W is behoorlijk gestuurd in het onderzoek. Daardoor blijft een aantal punten niet opgehelderd en kleeft er een politiek tintje aan de bevindingen;
  • De Commissie refereert b.v. aan de ruimte die gereserveerd zou zijn in de PAS, o.a. voor het wegverkeer en dat daarom het wegverkeer niet in de berekeningen hoefde te worden meegenomen. Echter hoe groot die reservering was, blijft (ondanks Wob verzoeken) onduidelijk;
  • De stikstofdepositie boven 914 meter geeft een significante bijdrage en dient te worden betrokken bij de besluitvorming;
  • De Commissie spreekt over “verwarring” (er was geen dwingend voorschrift) waar het gaat om toe te passen regels, zoals de warmte inhoud.
    SATL is van mening dat de regels erg duidelijk waren: zowel het RIVM, als TNO adviseerden 0; tevens de standaard invoerwaarde voor het rekenmodel. Volgens SATL is hier bewust van afgeweken.

Nieuwe stikstofberekening noodzakelijk

Door de uitspraak van de Raad van State geldt de PAS niet meer. Dit maakt dat de stikstofdepositie voor Lelystad Airport opnieuw moet worden berekend. Op een correcte en volledige manier en voor alle onderdelen van de operatie, de vlucht én het wegverkeer En volgens de geldende regels. Niet alleen voor Lelystad Airport, maar voor alle grote luchthavens, die nu alle zónder een noodzakelijke natuurvergunning opereren.

Minister sjoemelt met stikstofcijfers Lelystad Airport

lelystad airport stikstof

Met foutieve stikstofberekeningen, het gebruik van verkeerde data en het achterhouden van cruciale informatie probeert het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de opening van Lelystad Airport door te drukken.

Opvallend is ook het gegeven dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat zelfs het RIVM heeft misleid met verkeerde calculaties. Dit alles om de steun van het RIVM niet te verliezen.

Lees de reconstructie van het sjoemelen en manipuleren hier in het uitgebreide artikel van de Stentor van 8 februari j.l..

Kamerleden eisen de juiste informatie

Kamerfracties eisen intussen àlle informatie, inclusief de achtergehouden en gemanipuleerde rapporten van minister Van Nieuwenhuizen.

Kamerlid Eppo Bruins (CU): 'De ChristenUnie heeft altijd gezegd: alle informatie moet op tafel liggen. Ik hoor nu - via media - dat er rapporten zijn, die de Tweede Kamer nog niet kent. Dat doet de vraag rijzen op basis van welke berekeningen de vragen vanuit de Tweede Kamer tot nu toe zijn beantwoord.'

En: 'Ik ga ervan uit dat de minister ook de tot nu toe niet openbaar gemaakte stikstofberekeningen straks naar de Tweede Kamer stuurt. Het stoplicht voor Lelystad Airport staat voorlopig echt nog niet op groen.'

Kamerlid Suzanne Kröger (Groen Links): 'Alle berekeningen moeten zo snel mogelijk naar de Kamer. We willen dat de minister dinsdag in de Kamer tekst en uitleg komt geven.’

Kamerlid Jan Paternotte (D66): 'Deze berichten vertellen ons dat er nieuwe en totaal andere berekeningen zouden zijn over de stikstofimpact van Lelystad Airport. De minister moet dit snel ophelderen en alle rapporten beschikbaar maken.’

En 'Iedereen wil oplossing voor de stikstofcrisis: om de natuur te beschermen en betaalbare huizen te bouwen.
Kan niet de bedoeling zijn dat de Tweede Kamer dan al jaar de cijfers niet krijgt. De minister moet dit ophelderen en alle data openbaar maken.'

Kamerlid Lammert van Raan (Partij vd Dieren): 'Nieuw dieptepunt bereikt. Ze zal zeggen dat we er niet om gevraagd hebben. Niet precies op die manier. Hier moet snel over gesproken worden.'

Kamerlid Cem Lacin (SP): 'Als berekeningen niet bevallen, deelt van Nieuwenhuizen ⁩ ze gewoon niet met de Kamer. Het doordrukken van LelystadAirport is belangrijk dan het informeren van de TweedeKamer. Hoe diep kan de minister nog zinken in dit dossier?'

Kamerlid Remco Dijkstra (VVD): 'De VVD heeft geen behoefte om te reageren op oude of nieuwe beschuldigingen van de heer Adegeest. Het is bekend dat hij tegen Lelystad is.'

De laatste reactie verbaast ons niets. Aangezien dit kamerlid van de VVD nog geen enkele inspanning heeft verricht om de feiten boven tafel te krijgen. En de regering te controleren, zoals een goed kamerlid betaamt.

Overzicht publicaties/ manipulaties Stikstof depositie toename

Voordat je ergens een vliegveld kunt openen wordt er gekeken naar wat de effecten hiervan zijn op het milieu en de leefomgeving. Dit wordt berekend en omschreven in een zogenaamd "MER-rapport" (Milieu-Effect-Rapportage).

Dit stukje gaat over de uitstoot van stikstof, dat is slechts een klein onderdeel in het totale MER-rapport. Te grote hoeveelheden stikstof brengt schade toe aan het milieu, dat is in Nederland op veel plekken waar te nemen (zie bijvoorbeeld dit bericht - Het is steeds stiller op de Veluwe) daarom zijn er om de natuur te beschermen in Brussel afspraken over gemaakt.
Deze afspraken bracht boeren en projecten in NL in de problemen en daarvoor heeft NL de PAS (Programmatische Aanpak Stikstof) in het leven geroepen.

De pas is een manier om strenge stikstofregels te omzeilen (lees meer) en deze regeling is in mei 2019 door de Raad van State verboden.

Om de regels te omzeilen en zo zonder al te zwaar vergunningstraject Lelystad Airport te kunnen openen was het van groot belang dat de uitstoot van stikstof zo laag werd gepresenteerd dat het "vrijgesteld was" van vergunning.
We vermoeden dat om deze reden het verzoek kwam van het ministerie om de berekening voor de MER opnieuw te reviewen op 22 mei 2014 (zie tabel).

In de tabel zie je dat er vervolgens twee hele grote fouten gemaakt worden in de aangepaste berekeningen waardoor er een gunstig lage toename van stikstof depositie uit komt van minder dan 1 mol per hectare per jaar.
1. Er wordt gerekend met een onwaarschijnlijk hoge warmte-inhoud; deze is zo hoog als die van een energiecentrale en dat voor één vliegtuig. Met deze hoeveelheid energie zou de stikstof door de warmte véél hoger opstijgen en vervolgens over een veel groter gebied verdeeld worden en neerslaan (verdwijnt uiteraard niet). Hier wordt ook uitgegaan van dat de uitstoot van een vliegtuig omhoog gaat alsof het een schoorsteen is wat per definitie onmogelijk is daar de straalmotoren horizontaal staan en het vliegtuig horizontaal vooruit beweegt, wat weer zorgt voor veel snellere afkoeling van de lucht.
2. De tweede grote fout betreft het niet of niet volledig meenemen van het wegverkeer. Een belangrijke drukke aanvoerweg, de Ganzeweg naar het vliegveld die zwaar belast wordt als het vliegveld operabel is, is nooit meegenomen. In latere berekeningen is het wegverkeer zelfs helemaal niet meegenomen.

Meer hierover

Ook EenVandaag heeft een uitgebreid dossier Lelystad Airport

Lees hier meer over de manipulatie van de stikstofcalculaties en bekijk de uitzending die EenVandaag erover maakte.