Hoe zit het ook alweer met … de natuurvergunning voor Lelystad Airport

De door Schiphol Group aangevraagde natuurvergunning voor Lelystad Airport is nog steeds niet verleend.  En dat heeft zo zijn redenen. Hoe zit het ook alweer met de natuurvergunning van Lelystad Airport?

Er is in 2020 een vergunning aangevraagd voor Lelystad Airport door de Royal Schiphol Group voor 10.000 vliegbewegingen. Deze aanvraag valt onder de Wet Natuurbescherming, waarmee Lelystad Airport toestemming wil krijgen om activiteiten uit te voeren die stikstofdepositie kunnen veroorzaken in kwetsbare natuurgebieden.

Gesjoemel met cijfers

Voorafgaand aan de aanvraag dachten Lelystad Airport en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat onder de aanvraag van een natuurvergunning uit te komen via een sluiproute: een PAS-melding. En door te sjoemelen met stikstofcijfers. SATL heeft deze manipulaties blootgelegd, de conclusies van SATL zijn bevestigd door RIVM en commissie MER. Er is zelfs aangifte gedaan van fraude, verduistering van bewijs en valsheid in geschrifte tegen Schiphol en enkele hoge ambtenaren van het ministerie van I&W. 

Er moest dus toch gewoon een natuurvergunning worden aangevraagd. Hoogst ongebruikelijk is dat de directeur van Lelystad Airport direct na de afwijzing van de PAS-melding in een brief de minister van Natuur en Stikstof sommeert om Lelystad Airport te legaliseren en dreigt met juridische stappen. 

Minister sjoemelt met stikstofcijfers Lelystad Airport.

SATL in het gelijk gesteld: Stikstofberekeningen onjuist.

Onwenselijk en onethisch: Uitkoop boeren door Schiphol

Schiphol Groep zet vervolgens de stap om in het geheim boeren uit te kopen om zo stikstofrechten te verwerven. Deze aanpak heeft tot grote controverse geleid, omdat het direct indruist tegen de expliciete wens van de Tweede Kamer. De luchthaven mag geen vergunning krijgen voordat gegarandeerd is dat de luchtvaart een eerlijke bijdrage levert aan de stikstofreductie. Door deze handelwijze ligt Schiphol niet alleen onder vuur vanwege ethische vraagstukken rondom de uitkoop van boeren, maar ook vanwege de vraag of dit juridisch houdbaar is in het licht van de aangescherpte stikstofwetgeving.

Opkoop stikstofrechten door Schiphol is politiek riskant en kortzichtig.

Salami tactiek

In de recente vergunningsaanvraag spreekt Lelystad Airport over 10.000 vliegbewegingen,  terwijl alles er op is gericht om Lelystad Airport te openen voor 45.000 vliegbewegingen. Door nu maar voor een klein deel een vergunningsaanvraag te doen, maakt men gebruik van een salamitactiek en dit is tegen de richtlijnen van de EU.

Misleidend

Waar eerder de business case van Lelystad Airport verre van rendabel was met 10.000 vliegbewegingen, stuurt minister Madlener namens Schiphol Groep in december 2024 de Tweede Kamer een nieuwe business case. Conclusie: de luchthaven is wel rendabel vanaf 10.000 vliegbewegingen.

De business case blijkt onvolledig en niet realistisch. De conclusie dat Lelystad Airport rendabel is bij 10.000 vliegbewegingen, is dan ook misleidend te noemen.

Maar waarom doen Schiphol Group en minister Madlener dit? Dat heeft ook met de natuurvergunning te maken. Meer erover lees je hier: Misleiding met nieuwe business case Lelystad Airport

Aangescherpte eisen

De behandeling van de aanvraag is sindsdien vertraagd, onder andere door veranderende regelgeving rondom stikstof en uitspraken van de Raad van State die de eisen voor dergelijke vergunningen hebben aangescherpt. In december 2024 deed de Raad van State nog twee uitspraken waarin het zogenoemde intern salderen wordt beperkt.

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit onderzoekt nu of de aangevraagde natuurvergunning voor Lelystad Airport voldoet aan de nieuwe juridische eisen. De aanvraag hiervoor is voornamelijk gebaseerd op dit salderen.

Ontwerpbesluit-vergunningsaanvraag-NV-Luchthaven-Lelystad
zie pgn 15:
De stikstofdepositie veroorzaakt in de situatie van de exploitatie van Lelystad Airport met 10.000 vtb handelsverkeer, wordt volledig gesaldeerd met de afname van toegestane depositie door inperking van de rechten van Schiphol op dezelfde locaties van stikstofgevoelige habitattypen en leefgebieden van soorten.

Onderzoek natuurvergunning Schiphol nav uitspraak Raad van State

Rechter heropent Schiphol-zaak om stikstofuitspraak Raad van State

 

Nogmaals: Waarom Lelystad Airport een heel slecht plan is.

Hoe maken we Nederland mooier? Hoe zorgen voor een optimale leefomgeving? Dat vraagt om zorgvuldige afwegingen en feitelijk onderbouwde besluiten. Ten aanzien van de Lelystad Airport zien we de afgelopen jaren een patroon van het steevast verkeerd of niet informeren van publiek, bestuurders en volksvertegenwoordigers. Er wordt als het ware een loopje genomen met de feiten.  De positieve effecten van Lelystad Airport worden steevast overdreven, de negatieve effecten gebagatelliseerd of weggecijferd op papier.  Met als gevolg: verkeerde aannames en verkeerde besluiten.

SATL heeft de feiten samengebracht, inclusief een tijdslijn.

Feiten Lelystad Airport-april-2024

Besluiten op verkeerde gronden

Eerdere besluiten, over het onder voorwaarden openen van Lelystad Airport, zijn op verkeerde gronden genomen. Tel daarbij op de negatieve effecten van nog een vliegveld in ons kleine volle land, het onoplosbare probleem van laagvliegroutes en het tanende politieke en maatschappelijk draagvlak voor almaar verdere groei van de luchtvaart in Nederland.

In januari 204 heeft de Tweede Kamer met ruime meerderheid de motie aangenomen om Lelystad Airport niet te openen voor groothandelsverkeer. Een verstandig besluit. De luchtvaart is er tenslotte voor Nederland en niet andersom.

Feiten

In de loop der jaren is dossier Lelystad Airport een complex gebeuren geworden. De ‘frames’, toezeggingen, beloftes, meningen en technische aspecten vliegen je om de oren. Maar wat zijn nu de feiten? Hoe heeft het zo mis kunnen gaan? Hoe kan het dat zoveel geld is geinvesteerd in een slecht plan?

We hebben gepoogd de feiten bij elkaar te brengen, inclusief een tijdslijn. Zo krijg je snel en eenvoudig een beeld van de gang van zaken.

Feiten Lelystad Airport-april-2024

Luchtvaart frames

We kunnen een bingo-kaart opstellen van de almaar herhaalde frames van de luchtvaart, bedoeld om politiek en samenleving te overtuigen van het nut van Lelystad Airport.

  • Lelystad Airport is goed voor de economie!

Feit: De daadwerkelijke economische bijdrage is marginaal. Lelystad Airport zal nooit rendabel worden en brengt grote schade toe aan oa. de recreatiesector en waarde van woningen. 

Lees er hier meer over.

  • Lelystad Airport zal de Schiphol – regio ontlasten!

Feit: Helaas niet waar. Voor Nederland in totaal betekent opening Lelystad Airport juist meer overlast. Slots die vrijkomen op Schiphol zullen worden ingevuld door grotere intercontinentale vliegtuigen.

Lees er hier meer over.

  • Er is al zoveel geinvesteerd in Lelystad Airport, zonde om het niet te gebruiken! 

Klinkt logisch, maar is dat ook zo? Er zal nog honderden miljoenen euro’s geinvesteerd moeten worden om deze luchthaven operabel te krijgen. Deze econonomische valkuil heet de ‘sunc cost fallacy’.

Lees er hier meer over

  • Lelystad Airport heeft een ‘overloop’ functie en gaat alleen vluchten overnemen van Schiphol! .  Zo is het ‘verkocht’ aan de Tweede Kamer. Maar dit is niet uitvoerbaar in verband met Europese concurrentieregels. Deze informatie was bekend bij Schiphol en ministerie van IenW, maar zorgvuldig achtergehouden voor de Tweede Kamer.  Dit zou betekenen dat Lelystad Airport autonoom zou kunnen groeien met naar verwachting voornamelijk buitenlandse low-cost cariers (budget maatschappijen). 

Als je naar de feiten kijkt, is maar 1 conclusie mogelijk: Lelystad Airport is gewoon een heel slecht plan. 

Burgers zijn onfatsoenlijk leiderschap beu en stellen eisen

Uitspraken in tv programma tonen aan dat minister volledig buiten de werkelijkheid staat

Voor de coalitie van bezorgde burgers, verenigd in SATL (Samenwerkende Actiegroepen Tegen Laagvliegen), is de maat vol. Zij eist fatsoenlijk leiderschap van minister Van Nieuwenhuizen op het dossier Lelystad Airport. De uitspraken van de minister in het televisieprogramma ‘De Haagse Lobby’ van Rick Nieman over spookluchthaven Lelystad Airport waren de druppel die de emmer deed overlopen. De minister sprak in het interview zowel over ‘vertrouwen terugwinnen’, ‘transparantie’, ‘leefbaarheid als nationaal belang’ als ‘Lelystad zo snel mogelijk open’.

Fout op fout

De coalitie van bezorgde burgers stelt dat een omvangrijk en complex dossier als Lelystad Airport vraagt om ‘fatsoenlijk’ leiderschap en spreekt van wanbeleid. En constateert dat van Nieuwenhuizen en haar ministerie fout op fout maakt. De onderbouwing van Lelystad Airport rammelt: zowel de MER als MKBA zijn onjuist gebleken. De Tweede Kamer is meerdere malen foutief en onvolledig geïnformeerd. Lelystad Airport zou alléén uitgeplaatste vluchten krijgen vanuit Schiphol, conform het standpunt van de Tweede Kamer, zo was nadrukkelijk verzekerd. Zo maakte ze cruciale fouten, bijvoorbeeld over validatie van gegevens, zijn negatieve expert adviezen genegeerd en blijft veel onduidelijk rondom uitgevoerd onderzoek.

181 onbeantwoorde vragen

Ook is het participatieproces misleidend. Zo beloofde de minister beterschap na een tik op de vingers van de Nationale Ombudsman. Het tegendeel is echter waar. Belangrijke rapporten worden niet gedeeld en vragen blijven onbeantwoord. De Luchtvaartnota leverde bijna 10.000 zienswijzen op van burgers, gemeenten, provincies en maatschappelijke organisaties. Een ongekend hoog aantal. Hiermee werd nagenoeg niets gedaan. De Nota Van Antwoord van Van Nieuwenhuizen laat 181 vragen onbeantwoord. Dit ondanks de nadrukkelijke belofte van de minister in augustus om deze vragen snel te beantwoorden.

Duimendraaiend personeel

Lelystad Airport is voor de derde maal uitgesteld. Een opening staat op losse schroeven. Ditmaal vanwege de stikstofcrisis en de uitdaging om met boeren, bouwers en ondernemers een oplossing te vinden. Het is dan ook op zijn minst opmerkelijk dat Van Nieuwenhuizen besloten heeft om vanaf 7 november 2019 en tegen de adviezen in, de laagvliegroutes open te stellen. Het geeft onnodig veel overlast en kosten voor de kleine luchtvaart. Bovendien kost de duimen draaiende luchtverkeersleiding en brandweer miljoenen euro’s belastinggeld. Dit terwijl commissie Remkes nog moet komen met een advies, nota bene op het verzoek van het kabinet zelf.

Dr. ir. Leon Adegeest, voorzitter van SATL: ‘Het lijkt alsof Van Nieuwenhuizen buiten de werkelijkheid staat. Ze heeft de mond vol van transparantie, vertrouwen en leefbaarheid, maar het dossier is een puinhoop. Ze roept dat Lelystad Airport zo snel mogelijk open moet en gaat daarbij volledig voorbij aan de realiteit anno 2019.

Eisen voor goed leiderschap

De coalitie van burgers, verenigd in SATL, maakt zich grote zorgen om dossier Lelystad Airport en het handelen van de minister en stelt de volgende eisen.

We willen:

  1.  een minister die zich houdt aan haar woord en gemaakte afspraken nakomt;
  2. een minister die beleid baseert op feiten, onafhankelijk onderzoek en advies van experts, ook als dit komt van buiten het ministerie;
  3. dat de Tweede Kamer correct en volledig geïnformeerd wordt;
  4. een minister die zich aan de wet houdt, zodat burgers de rechter niet hoeven in te schakelen;
  5. een minister die vergunningen voor de luchtvaart handhaaft, net zoals dat ook van burgers, boeren, bouwers en kleine ondernemers wordt verwacht;
  6. een correct en transparant participatieproces, inclusief een correcte behandeling van zienswijzen;
  7. een minister met de veerkracht om te anticiperen op een veranderende tijdgeest.

Want alleen dan kan een weloverwogen beslissing genomen worden over Lelystad Airport en de voorgenomen laagvliegroutes.

Verzet heeft breed draagvlak

Ondanks dat de minister het verzet tegen Lelystad Airport graag wegzet als protest van ‘enkele linkse radicale milieuactivisten’, is het verzet breed gedragen. Burgers actief in de belangengroepen vertegenwoordigen alle politieke stromingen en komen uit maar liefst vijf provincies. Naast burgers hebben ook een reeks van gemeenten en provincies en organisaties als Greenpeace, Natuur en Milieu, De Vogelbescherming bezwaar gemaakt tegen de plannen en werkwijze van de minister. Hier lijkt ze volledig aan voorbij te gaan.

Minister van Nieuwenhuizen van I&W formeel in gebreke gesteld

Vandaag is een aangetekende brief naar minister van Nieuwenhuizen van I&W gestuurd, waarin ze formeel in gebreke wordt gesteld. De wettelijke termijn voor een reactie op het ingediend WOB (Wet Openbaar Bestuur)-verzoek is reeds verstreken. Specifiek gaat het verzoek over de openbaarheid van de discussie tussen het ministerie en de EU over de uitvoering van de MER (Milieu Effect Rapportage) waarin de EU Nederland onvolledigheid verwijt. We verwachten van een minister dat ze transparant is en zich houdt aan de wet. De realiteit is helaas anders. Vandaar dat we ons genoodzaakt voelden de minister in gebreke te stellen.

Brief-aangetekend-aan-Minister-d.d.-17-6-2019