Stikstofdepositie vliegtuigen veel groter dan berekend

De depositie van stikstof die afkomstig is van vliegtuigen is in Nederland veel groter dan wordt verondersteld. Dat geldt ook voor de berekende stikstofdepositie van Lelystad Airport, stellen de samenwerkende burgercomités die verenigd zijn in de Samenwerkende Actiegroepen tegen Laagvliegen (SATL) in een vandaag verstuurde brief aan de commissie Remkes.

SATL onderzocht de wijze waarop de bepaling van stikstofdepositie door de luchtvaart plaatsvindt. Daarbij ontdekten de burgercomités dat het overgrote deel (ongeveer 80 procent) van de stikstof die vliegtuigen boven Nederland uitstoten niet wordt betrokken bij de bepaling van de hoeveelheid stikstof die neerkomt in Natura2000-gebieden.

Dit komt grotendeels doordat Nederland alleen de stikstof die vliegtuigen uitstoten op een vlieghoogte tot maximaal 900 meter betrekt bij de berekening van de stikstofdepositie op natuurgebieden. Dat is volgens SATL onjuist, omdat vliegtuigen tijdens het landen of opstijgen per saldo vijf keer zo weinig stikstof uitstoten dan wanneer zij boven 900 meter vliegen. Een logisch gevolg van het feit dat het grootste gedeelte van iedere vlucht hoger plaatsvindt dan 900 meter.

SATL vindt het onjuist en onverantwoord dat alleen de stikstofuitstoot tot een vlieghoogte van 900 meter wordt betrokken in de depositieberekeningen. Een onderzoek van de Europese Commissie uit 2004 toont immers aan dat óók de stikstofuitstoot die plaatsvindt boven 900 meter een negatief effect heeft op de kwaliteit van natuurgebieden. Dat komt doordat alle stikstof die vliegtuigen uitstoten, dus ook die op hoogten boven 900 meter, uiteindelijk neerdaalt op het aardoppervlak.

De onderzoekers van SATL stellen daarom vast dat de berekende stikstofdepositie van Lelystad Airport op Natura2000-gebieden veel te laag is. Alle uitstoot van vliegtuigen op een hoogte boven 900 meter is namelijk niet in de stikstofberekeningen voor Lelystad Airport betrokken. Daar komt bij dat ook het wegverkeer dat straks dagelijks en met duizenden tegelijk van en naar Lelystad Airport rijdt op onvolledige wijze in de depositieberekeningen is meegenomen. Zo zijn de toegangswegen naar Lelystad Airport die zijn gelegen buiten de provincie Flevoland niet in het stikstofonderzoek betrokken. Hierdoor vindt een nog verdere onderschatting plaats van de stikstofdepositie op bijvoorbeeld Natura2000-gebied de Veluwe.

SATL roept minister Schouten van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit op om haar collega onmiddellijk te vragen om de stikstofberekeningen voor Lelystad Airport aan te laten vullen met de nu niet berekende depositie van stikstof: die van vluchten boven 900 meter én die van alle verwachte wegverkeersbewegingen van en naar Lelystad Airport.
Volgens SATL is de stikstofdepositie die afkomstig is van de luchtvaart in het algemeen en van Schiphol en de andere luchthavens in het bijzonder in alle stikstofgevoelige Natura2000-gebieden in Nederland drie tot tien keer zo hoog dan tot nu toe wordt verondersteld. Voor Schiphol zijn tot op heden namelijk alleen stikstofberekeningen gemaakt binnen een beperkt studiegebied en op basis van modelmatig bepaalde vlieghoogtes tot 900 meter. In werkelijkheid wordt rond Schiphol veel langer veel lager gevlogen dan op basis van de vlieghoogten die in deze modellen worden gehanteerd. Door de grote drukte op Schiphol wordt in grote delen van Noord-Holland, Zuid-Holland en ook Utrecht structureel lager gevlogen dan 900 meter; binnen een gebied dat veel groter is dan het studiegebied waarbinnen nu de stikstofdepositie van Schiphol is bepaald.

SATL roept het Kabinet op om eerst voor alle luchthavens in Nederland stikstofberekeningen te maken, waarin ook de depositie boven 900 meter wordt bepaald, waarin met de werkelijk gevlogen vlieghoogten wordt gerekend en waarin ook de stikstofdepositie door wegverkeer van, naar en op deze luchthavens wordt betrokken.

Het rapport ” Berekende vs werkelijke stikstofemissie van de luchtvaart in Nederland” kunt u hier downloaden.

Lees hier de brief aan de commissie Remkes.

EenVandaag van 23 oktober hierover:

In de overzichten van welke industrie verantwoordelijk is voor stikstof-emissie wordt zo’n 30% toegeschreven aan het buitenland, maar alle uitstoot van vliegtuigen boven Nederland hoger dan 900 meter zit ook in dat getal, dat is dus niet écht (allemaal) buitenland.

Een goedkoop vliegticket komt niet uit de lucht vallen

Heen en weer met het vliegtuig naar Zuid-Frankrijk is net zo duur als een retourtje Terschelling. Hoe kan dat? Een deel van het antwoord ligt besloten in de enorme subsidiestromen richting de luchtvaartindustrie. Follow the Money brengt er zoveel mogelijk in kaart. 

Ga hier naar het artikel: ‘Een goedkoop ticket komt niet uit de lucht vallen’

Wat hebben we ontdekt?

  • Antwoord op de vraag: Waarom is vliegen binnen Europa goedkoper dan met de trein naar je bestemming reizen?
  • De luchtvaartindustrie is via een onoverzichtelijke spaghetti aan subsidies, belastingvrijstellingen en overheidsinvesteringen met internationale, nationale en regionale overheden verbonden. Zo betaalt de overheid voor jouw spotgoedkope vliegvakantie.

Waarom moet ik dit lezen?

  • Door de enorme subsidiëring van de luchtvaartindustrie betalen mensen met een laag inkomen mee aan de vliegreizen van de rijken. Daarnaast veroorzaken vliegvakanties klimaatschade, die door de samenleving als geheel gerepareerd moet worden.
  • Staatssecretaris van Financiën Menno Snel sprak met vertegenwoordigers van 29 landen over onder andere klimaatheffingen voor de luchtvaartindustrie. Voorafgaand aan deze conferentie zei hij in NRC accijns te willen heffen op kerosine. Want: ‘Alle vormen van transport moeten bijdragen aan het bestrijden van de vervuiling die zij veroorzaken. De luchtvaart doet dat nu niet.’

Ga hier naar het artikel: ‘Een goedkoop ticket komt niet uit de lucht vallen’

Minister van Nieuwenhuizen van I&W formeel in gebreke gesteld

Vandaag is een aangetekende brief naar minister van Nieuwenhuizen van I&W gestuurd, waarin ze formeel in gebreke wordt gesteld. De wettelijke termijn voor een reactie op het ingediend WOB (Wet Openbaar Bestuur)-verzoek is reeds verstreken. Specifiek gaat het verzoek over de openbaarheid van de discussie tussen het ministerie en de EU over de uitvoering van de MER (Milieu Effect Rapportage) waarin de EU Nederland onvolledigheid verwijt. We verwachten van een minister dat ze transparant is en zich houdt aan de wet. De realiteit is helaas anders. Vandaar dat we ons genoodzaakt voelden de minister in gebreke te stellen.

Brief-aangetekend-aan-Minister-d.d.-17-6-2019

Raad voor de leefomgeving: Luchtvaartbeleid; Een nieuwe aanvliegroute

Wereldwijd is de luchtvaart fors toegenomen, ook in Nederland. Het vliegverkeer draagt bij aan de goede internationale bereikbaarheid van Nederland. Door geluidsoverlast en de uitstoot van fijnstof en CO2 botst de groei van het vliegverkeer echter steeds sterker met het belang van een gezonde en prettige leefomgeving en met de opgaven rond het klimaatbeleid. Deze conflicterende belangen, gecombineerd met een afnemend vertrouwen van burgers in de overheid en de luchtvaartsector, vragen om een nieuw perspectief in het luchtvaartbeleid. Daarom het advies: ‘Luchtvaartbeleid. Een nieuwe aanvliegroute’

De raad richt zich in dit advies op de vraag of er een ander perspectief mogelijk is in het luchtvaartbeleid, en zo ja, of dit nieuwe perspectief leidt tot andere uitgangspunten en beleidsopties voor het rijksbeleid. Onderzocht is wat de nationale sturingsmogelijkheden zijn en hoe deze aangevuld kunnen worden.

De Raad geeft de volgende, in onze ogen zeer waardevolle, aanbevelingen:

  • Stuur in het luchtvaartbeleid op milieugrenswaarden voor de luchtvaart in plaats van op het aantal vliegbewegingen
  • Pas het ALARA-beginsel toe en scherp periodiek de grenswaarden voor de luchtvaart aan
  • Ontwikkel een nationaal klimaatbeleid voor de luchtvaart
  • Investeer in herstel van vertrouwen bij burgers door strikte handhaving en sanctionering
  • Zorg dat de vervuiler betaalt
  • Besteed meer aandacht aan (beïnvloeding van) reizigersgedrag
  • Stuur op internationale bereikbaarheid van Nederland en heroverweeg daarbinnen de netwerkkwaliteit

Lees hier alles over het rapport.

Documentaire: ‘Lelystad Airport in nevelen gehuld’

“Lelystad Airport in nevelen gehuld” is een documentairefilm van cineast Rob de Wind. Deze film geeft een overzicht van wat er allemaal mis ging in de ontwikkeling van Lelystad Airport.

Oud-politicus Jan Terlouw, deed het openingswoord bij de premiere in 2018. In de film geven de volgende deskundigen hun visie:

– Alexander ter Kuile, oud secretaris generaal van de CANSO (internationale luchtverkeersleiding);

– Dr. ir. Leon Adegeest, onderzoeker die fouten in de geluids- en stikstofberekeningen ontdekte;

– Drs. Luit Buurma, bioloog en oud Kon. Luchtmacht en defensiespecialist vogelradar

– radarornithologie; – Prof. Dr. Theunis Piersma, internationaal gelauwerd hoogleraar trekvogel ecologie;

– Dr. Bart Ebbinge, bioloog en ganzenspecialist (deed vogelonderzoek voor oa Schiphol);

– Ernst Jan Goedhart, oud gezagvoerder Boeing 787 Dreamliner en de Boeing 777 en ervaringsdeskundige birdstrike;

– Dr. Cor Trompetter, oud wethouder Weststellingwerf; – Drs. Wim Liesker, luchtvaartdeskundige en amateur piloot;

– Drs. Leonhard Beijderwellen, arts en onderzoeker o.a van fijnstof en ultra fijnstof;

– René van der Haring, CEO Heli Holland, met een vestiging en vliegschool op Lelystad Airport;

– Drs. Wilma van de Venn, bezorgde burger;

– Drs. Petra Ellens, districtsmanager RECRON spreekt over de recreatie onder de laagvliegroutes;

– Dieudonné Akkermans, burgemeester van Eijsden Margraten.

Lees ook

RTV Oost: ‘Jan Terlouw over Lelystad Airport: “Het kapitaal wint altijd en ministeries zijn niet ongevoelig”‘

Leeuwarder Courant: ‘Jan Terlouw spreker tijdens premiere Friese Lelystad film’

NPO Radio 5: ‘Documentaire over Vliegveld Lelystad’

Flevopost: ‘Bekijk de documentaire Lelystad in nevelen gehuld’