Nogmaals: Waarom Lelystad Airport een heel slecht plan is.

Hoe maken we Nederland mooier? Hoe zorgen voor een optimale leefomgeving? Dat vraagt om zorgvuldige afwegingen en feitelijk onderbouwde besluiten. Ten aanzien van de Lelystad Airport zien we de afgelopen jaren een patroon van het steevast verkeerd of niet informeren van publiek, bestuurders en volksvertegenwoordigers. Er wordt als het ware een loopje genomen met de feiten.  De positieve effecten van Lelystad Airport worden steevast overdreven, de negatieve effecten gebagatelliseerd of weggecijferd op papier.  Met als gevolg: verkeerde aannames en verkeerde besluiten.

SATL heeft de feiten samengebracht, inclusief een tijdslijn.

Feiten Lelystad Airport-april-2024

Besluiten op verkeerde gronden

Eerdere besluiten, over het onder voorwaarden openen van Lelystad Airport, zijn op verkeerde gronden genomen. Tel daarbij op de negatieve effecten van nog een vliegveld in ons kleine volle land, het onoplosbare probleem van laagvliegroutes en het tanende politieke en maatschappelijk draagvlak voor almaar verdere groei van de luchtvaart in Nederland.

In januari 204 heeft de Tweede Kamer met ruime meerderheid de motie aangenomen om Lelystad Airport niet te openen voor groothandelsverkeer. Een verstandig besluit. De luchtvaart is er tenslotte voor Nederland en niet andersom.

Feiten

In de loop der jaren is dossier Lelystad Airport een complex gebeuren geworden. De ‘frames’, toezeggingen, beloftes, meningen en technische aspecten vliegen je om de oren. Maar wat zijn nu de feiten? Hoe heeft het zo mis kunnen gaan? Hoe kan het dat zoveel geld is geinvesteerd in een slecht plan?

We hebben gepoogd de feiten bij elkaar te brengen, inclusief een tijdslijn. Zo krijg je snel en eenvoudig een beeld van de gang van zaken.

Feiten Lelystad Airport-april-2024

Luchtvaart frames

We kunnen een bingo-kaart opstellen van de almaar herhaalde frames van de luchtvaart, bedoeld om politiek en samenleving te overtuigen van het nut van Lelystad Airport.

  • Lelystad Airport is goed voor de economie!

Feit: De daadwerkelijke economische bijdrage is marginaal. Lelystad Airport zal nooit rendabel worden en brengt grote schade toe aan oa. de recreatiesector en waarde van woningen. 

Lees er hier meer over.

  • Lelystad Airport zal de Schiphol – regio ontlasten!

Feit: Helaas niet waar. Voor Nederland in totaal betekent opening Lelystad Airport juist meer overlast. Slots die vrijkomen op Schiphol zullen worden ingevuld door grotere intercontinentale vliegtuigen.

Lees er hier meer over.

  • Er is al zoveel geinvesteerd in Lelystad Airport, zonde om het niet te gebruiken! 

Klinkt logisch, maar is dat ook zo? Er zal nog honderden miljoenen euro’s geinvesteerd moeten worden om deze luchthaven operabel te krijgen. Deze econonomische valkuil heet de ‘sunc cost fallacy’.

Lees er hier meer over

  • Lelystad Airport heeft een ‘overloop’ functie en gaat alleen vluchten overnemen van Schiphol! .  Zo is het ‘verkocht’ aan de Tweede Kamer. Maar dit is niet uitvoerbaar in verband met Europese concurrentieregels. Deze informatie was bekend bij Schiphol en ministerie van IenW, maar zorgvuldig achtergehouden voor de Tweede Kamer.  Dit zou betekenen dat Lelystad Airport autonoom zou kunnen groeien met naar verwachting voornamelijk buitenlandse low-cost cariers (budget maatschappijen). 

Als je naar de feiten kijkt, is maar 1 conclusie mogelijk: Lelystad Airport is gewoon een heel slecht plan. 

Verzoek tot handhaving: Lelystad Airport voldoet niet aan veiligheidseisen

Op dit moment voldoet Lelystad Airport niet aan de nationale en internationale veiligheidsnormen. En vanwege deze overtredingen dient SATL samen met een aantal andere organisaties een verzoek tot handhaving in bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). De overtredingen betreffen de schending van de veiligheidsnormen ten aanzien van een aantal onderdelen van de luchthaven, waaronder de startbaan, vereiste verlichting en het gebied rondom de baan.

Veiligheid in het geding

In het AIP, het handboek voor Piloten staat de ‘runway’ voor Lelystad Airport omschreven als een van 2700 meter. Er is echter geen ‘runwaystrip’ en geen ‘runway safetyarea (RESA)’, een veiligheidszone zoals voorgeschreven en hiermee voldoet de startbaan niet aan de internationale veiligheidsnormen die uiteraard ook gelden voor Nederland.


De ontbrekende ‘runwaystrip’ + ‘runway safetyarea’  (respectievelijk 60m + 240m aan weerszijden) maken dat de werkelijke runway slechts 2100 meter is en niet de 2700 meter zoals beschreven.

ILT handhaaft niet

De Inspectie voor de Leefomgeving en Transport (ILT) had toe moeten zien op de noodzakelijke realisatie van de RESA zo staat in de MER 2014 die onderdeel is van het Luchthavenbesluit Lelystad Airport. Dit is echter niet gebeurd.

Het is onduidelijk waarom ILT niet handhaaft. Mogelijk hangt dit samen met het gegeven dat ILT onderdeel is van het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat. En precies dit ministerie werkt nauw samen met Schiphol om Lelystad Airport zo snel mogelijk geopend te krijgen.

SATL constateert dat de ILT geen effectief toezicht heeft gehouden en heeft een verzoek tot handhaving (pdf) gedaan

Aanpassingen moeilijk en kostbaar

Uitbreiden van de startbaan naar de vereiste 2700 meter is onmogelijk; aan de ene kant ligt de provinciale weg en aan de andere kant ligt de politieacademie. Om aan de veiligheidsnorm te voldoen zal de luchthaven hoge kosten moeten maken.
Hoe is dit zo ontstaan? Experts gissen ernaar en denken aan ‘onkunde’ bij de ontwerpbureaus.

Nieuw onderzoek wijst uit: Veiligheid Lelystad Airport wel degelijk punt van zorg

vogelbotsing lelystad airport veiligheid

Het onlangs gepubliceerde onderzoek naar de risico’s op botsingen met vogels door Lelystad Airport wakkerde de discussie over de veiligheid weer hevig aan. Trekkende vogels vliegen niet alleen over het laagvlieggebied boven het IJsselmeer, maar ook op 2 tot 3 kilometer hoogte. 

Tweede Kamerlid Van Raan (Partij voor de Dieren) heeft hierover kritische vragen gesteld aan de ministers van I&W, LNV en Defensie. Deze 20 vragen vind je hier.

‘Vragen om problemen’

Het betreft het onderzoek “High-Resolution Spatial Distribution of Bird Movements Estimated from a Weather Radar Network” van het KNMI. Uit dit radaronderzoek blijkt dat deze nieuwe onderzoeksmethode, die gebruik maakt van de KNMI weerradar van Herwijnen, over aanzienlijk grotere afstand vogels kan waarnemen. En bovendien ook kan waarnemen op grotere vlieghoogten.

In dit rapport wordt op basis van nieuwe radarmetingen opnieuw geconstateerd dat trekvogels tot een hoogte van zo’n 3.500 meter vliegen. Ook wordt geconstateerd dat tussen 17.00 en 6.00 uur hoge vogelconcentraties voorkomen vooral langs de IJsselmeerkust, Friesland en de Flevopolders! (Zie de afbeeldingen op pagina 9 en 10). De routes van vogels lopen precies door de geplande laagvliegroutes van en naar Lelystad Airport. Dat is volgens experts vragen om problemen.

Eerder literatuuronderzoek naar vogelbotsingen en Lelystad Airport als onderdeel van de Milieu Effect Rapportage was zeer beperkt. En de diverse experts waren dan ook zeer kritisch op de kwaliteit en betrouwbaarheid.  Minister van Nieuwenhuizen heeft nooit gereageerd op toenmalige kritische vragen over de veiligheidsrisico’s.

Hier vind je meer over de veiligheid 

Opmerkelijke toename birdstrikes op Schiphol

Opmerkelijk is ook de toename van het aantal botsingen tussen vogels en vliegtuigen op Schiphol. Terwijl het aantal vliegbewegingen in dezelfde periode minder toenam. Dit valt te lezen op pagina 28 van “Staat van Schiphol 2019” van de Inspectie Leefomgeving en Transport. In 2015 waren dat 504 aanvaringen, in 2019 werden 670 aanvaringen met vogels gemeld. Dat is dus een toename van 33 % van het aantal geregistreerde aanvaringen van vliegtuigen met vogels.

Documentaire: ‘Lelystad Airport in nevelen gehuld’

“Lelystad Airport in nevelen gehuld” is een documentairefilm van cineast Rob de Wind. Deze film geeft een overzicht van wat er allemaal mis ging in de ontwikkeling van Lelystad Airport.

Oud-politicus Jan Terlouw, deed het openingswoord bij de premiere in 2018. In de film geven de volgende deskundigen hun visie:

– Alexander ter Kuile, oud secretaris generaal van de CANSO (internationale luchtverkeersleiding);

– Dr. ir. Leon Adegeest, onderzoeker die fouten in de geluids- en stikstofberekeningen ontdekte;

– Drs. Luit Buurma, bioloog en oud Kon. Luchtmacht en defensiespecialist vogelradar

– radarornithologie; – Prof. Dr. Theunis Piersma, internationaal gelauwerd hoogleraar trekvogel ecologie;

– Dr. Bart Ebbinge, bioloog en ganzenspecialist (deed vogelonderzoek voor oa Schiphol);

– Ernst Jan Goedhart, oud gezagvoerder Boeing 787 Dreamliner en de Boeing 777 en ervaringsdeskundige birdstrike;

– Dr. Cor Trompetter, oud wethouder Weststellingwerf; – Drs. Wim Liesker, luchtvaartdeskundige en amateur piloot;

– Drs. Leonhard Beijderwellen, arts en onderzoeker o.a van fijnstof en ultra fijnstof;

– René van der Haring, CEO Heli Holland, met een vestiging en vliegschool op Lelystad Airport;

– Drs. Wilma van de Venn, bezorgde burger;

– Drs. Petra Ellens, districtsmanager RECRON spreekt over de recreatie onder de laagvliegroutes;

– Dieudonné Akkermans, burgemeester van Eijsden Margraten.

Lees ook

RTV Oost: ‘Jan Terlouw over Lelystad Airport: “Het kapitaal wint altijd en ministeries zijn niet ongevoelig”‘

Leeuwarder Courant: ‘Jan Terlouw spreker tijdens premiere Friese Lelystad film’

NPO Radio 5: ‘Documentaire over Vliegveld Lelystad’

Flevopost: ‘Bekijk de documentaire Lelystad in nevelen gehuld’